Błogosławiony
br. Marcin Jan Oprządek
Jan urodził się 4 marca 1884 r. we wsi Kościelec (dziś dzielnica Chrzanowa) w wielodzietnej rodzinie. Został ochrzczony 3 dni później. Był piątym z sześciorga dzieci Stanisława Oprządka i Julianny z domu Cupryan. W rodzinie Oprządków było trzech synów i trzy córki. Jan ukończył sześć klas Szkoły Ludowej. Po jej ukończeniu dla dziecka z ubogiej rodziny wiejskiej nie było w tamtych czasach zbyt wielu możliwości, dlatego już od wczesnych lat młodzieńczych musiał pracować wspomagając rodzinę.
Pracował na roli i w cegielni. Po śmierci ojca troszczył się o wszystkich, szczególnie o chorą matkęi brata. Nie zaniedbywał jednak swojej formacji duchowej. Przez wiele lat dojrzewałow nim powołanie, jednak ze względu na matkę i chorego brata, którymi opiekował siędo samego końca wstąpił do zakonu franciszkanów w wieku 28 lat.
Habit Braci Mniejszych przywdział 16 października 1912 r. w klasztorze św. Kazimierza w Krakowie. Przy obłóczynach otrzymał imię zakonne Marcin. Początkowo przebywał w Wieliczce, a potem przeniesiony został do Sądowej Wiszni. Jego przygotowanie do złożenia ślubów zakonnych zastało przerwane przez wybuch I wojny światowej,
a on sam został wcielony do wojska austriackiego. W szeregach 13 pułku,
tzw. „krakowskiego”, przebył całą kampanię, aż do 1918 r. Z wojny wrócił z okaleczoną lewą dłonią – stracił palec.
Wojna nie zmieniła jego decyzji o powołaniu zakonnym. Rok po zakończeniu działań wojennych brat Marcin wrócił do klasztoru – tym razem we Włocławku, a w 1921 r.,
po dwóch latach nowicjatu, złożył w Wieliczce pierwsze śluby zakonne. Trzy lata później – 4 października złożył śluby wieczyste. Brak średniego wykształcenia uniemożliwił mu studia teologiczne i przyjęcie święceń kapłańskich – do końca życia pozostał bratem zakonnym.
Różaniec przypinany do habitu.
Krzyż metalowy brata Marcina.
Aresztowanych przewieziono do obozu przejściowego w Szczeglinie koło Poznania, a stamtąd po paru dniach do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen koło Oranienburga. Po trzech miesiącach wszystkich zawieziono do obozu koncentracyjnego w Dachau. Przez prawie półtorej roku Marcin zmuszany był do pracy na sąsiadujących z obozem polach i plantacjach, bity, gnębiony, nieustannie głodny, poniżany – jak wszyscy współwięźniowie, kapłani i zakonnicy przetrzymywani
w specjalnym komando dla katolickich księży.
Pismo z dnia 25 września 1941 r. z Obozu Koncentracyjnego w Dachau do siostry Jana Oprządka Anny Palonek zamieszkałej w Kościelcu, z dołączonymi dwoma paczkami rzeczy osobistych.
Na początku maja 1942 r. Niemcy ogłosili, że starsi i inwalidzi mogą „zgłaszać się na wyjazd do obozu specjalnego”, o mniejszym rygorze. Brat Marcin zgłosił się na wyjazd do obozu – miał zniekształconą dłoń, przez co został zakwalifikowany do jednego z transportów. Zamiast do obozów o mniejszym reżimie, pociągi z więźniami jechały do stacji kolejowej w Mauthausen albo Linzu. Stamtąd autami przerobionymi
na ruchome komory gazowe więźniów przewożono do krematorium, gdzie palono zwłoki. Brat Marcin został w takim wozie zagazowany 18 maja 1942 roku wraz z 115 współwięźniami.
Modlitewniki z przełomu XIX i XX wieku
Marcin Jan Oprządek został beatyfikowany przez Jana Pawła II 13 czerwca 1999 r.
w Warszawie w gronie 108 polskich męczenników II wojny światowej.
W Kościele św. Jana Chrzciciela w Chrzanowie-Kościelcu znajduje się relikwiarz
z różańcem noszonym przy habicie przez błogosławionego Brata Marcina, który został poświęcony 18 maja 2022 r. przez bpa Damiana Muskusa. W świątyni zobaczyć można również płaskorzeźbę 108 męczenników II wojny światowej z bratem Marcinem, znajdujących się za Chrystusem ukrzyżowanym, oraz tablicę
Relikwiarz z różańcem, który bł. brat Marcin nosił
przy habicie – znajdujący się w parafii pw. św. Jana Chrzciciela w Chrzanowie – Kościelcu.
Płaskorzeźba 108 męczenników II wojny światowej
z bratem Marcinem, za Chrystusem ukrzyżowanym
„Błogosławieni męczennicy wołają do naszych serc: Uwierzcie, że Bóg jest miłością. Uwierzcie na dobre i na złe! Obudźcie w sobie nadzieję! Niech ta nadzieja wyda
w was owoc wierności Bogu we wszelkiej próbie!
/Jan Paweł II 13 czerwca 1999 r./